Að kaupa þingsæti : kostar. . . . . ?

Að kaupa sér þingsæti: - kostar . . . . .

bensi 2. mars 2009

Talsvert hefur verið rætt um fjármögnun kosninga og tengsl frambjóðenda og jafnvel heilla stjórnamálaflokka við fjármálaöfl og sterka hagsmunahópa.    Ekki er vafi á því að stjórnmál og viðskiptalíf hafa orðið þannig samofin á Íslandi síðustu ára að það hefur með öðru gert hrunið óhjákvæmilegt - vegna tengsla og spillingarvofunnar.

Kosningabarátta og margvísleg starfsemi stjórnmálaflokka kostar peninga - og á liðnum árum hefur aðgangur stjórmálaflokkanna að fyrirtækjum verið misjafn; - hægri flokkarnir hafa átt miklu greiðari aðgang að peningum fyrirtækjanna og bankanna - heldur en vinstri flokkarnir og um leið sýnir það sig að öflugir sérhagsmunahópar hafa mótað framferði SJálfstæðisflokksins og Framsóknarflokksins með greinilegri hætti en annarra flokka - enda þeir setið að stjórn landsins lengst af síðustu 18 árin.

Lög um fjármál stjórnmálaflokka eiga að draga úr hættu á mútum og spillingu vegna fjármálatengdra hagsmuna stjórnmálaflokkanna.   Ekki er komin mikil reynsla á þau lög, en það er alveg ljóst að þau hygla starfandi flokkum á kostnað nýrra hreyfinga - - - - Lýðræðislega kann það að vera varasamt til lengdar.

———–

Í prófkjöri stefna sumir frambjóðendur á svökölluð “örugg þingsæti” . . . og telja sig trúlega geta lagt undir í samræmi við það.   

Eftir hrunið hafa allir stjórnmálaflokkar lagt með einhverjum hætt línur um aðhald í prófkjörsbaráttu innan flokkanna - og látið í veðri vaka að kosningabarátta verði nú háð með hófstilltari eyðslu í auglýsingum og markaðssetningu en síðustu skiptin.

Í NA-kjördæmi voru frambjóðendum í opnu prófkjöri Samfylkingarinnar settar reglur um að ekki mætti kaupa auglýsingar í dreifimiðlum né ljósvakamiðlum.     Aðvitað virða allir frambjóðendur það bann.  Ég hafði til að mynda hugsað mér að prenta nafnspjald frambjóðandans - með litlu einkunnarorði - og vekja með því athygli á blogginu mínu og sjálfum mér (í framboði).   Hætti auðvitað við að kaupa mér slíkt prent - þar sem ég hugðist dreifa því (og þar með væri það orðið dreifimiðill).    Prentaði í staðinn í svart-hvítu - einblöðung til að hafa með mér þar sem ég færi - með nokkrum áherslupunktum og málum til að vinna forgang.

Ólíkt hafast menn að:

Í hópi frambjóðenda í prófkjöri Samfylkingarinnar eru tveir þingmenn. Annar þeirra er auk þess ráðherra.     Báðir hafa þeir aðstoðarmenn á launum hjá hinu opinbera - - og ráðherrann hefur heilt ráðuneyti til að stjórna dagskrá sinni og vekja athygli á sér í fjölmiðlunum.   Kristján Möller hefur nú jafnvel “sett Vaðlaheiðargöngin á dagskrá” - og lét hafa viðtal við sig í RÚV um málið, - en hann hafði fyrir nokkrum vikum “tekið sömu Vaðlaheiðargöng af dagskrá” - - -  Aðstoðarmenn alþingismanna af landsbyggðinni virðast allt eins starfa að því að afla viðkomandi þingmanni fylgis og stuðnings - og ekki er að efast um að Einar Már hefur gagn af aðstoðarmanni sínum Örlygi Hnefli Örlygssyni í yfirstandandi prófkjöri.   Jafnvel gæti viðkomandi aðstoðarmaður orðið náskyldum föður sínum - sem einnig er frambjóðandi í prófkjörinu - að liði svona bara í leiðinni . . . . . án þess að af því væri sérstök fyrirhöfn.

Fjölmiðlamaður úr Reykjavík - vanur útgáfu og auglýsingum - enda Sigmundur Ernir rithöfundur - túlkaði bann við keyptum auglýsingum í dreifimiðlum þannig að hann fær sinn eigin miðil prentaðan í prentstofu og dreifir honum . . . . .

——–

Samstarf við fjársterka aðila - eða beiting eigin fjármagns - er eflaust í einhverjum tilfellum alger forsenda þess að nýir frambjóðendur komist á framfæri.  Kosningavélar frá vönum mönnum eða aðstoð slíkra kann að standa einhverjum til boða. . .    Frambjóðandi nær kannski árangri - með fjármagni og með liðsinni einhverrar maskínu - nær jafnvel “öruggu þingsæti” - og sest á þing.    Svo má spyrja hvort frambjóðandinn verður “frjáls og einungis háður samvisku sinni” og hugsjónum í störfum sínum sem Alþingismaður.  

Eða hvort frambjóðandinn - þingmaðurinn - er valdaður af flokksmaskínunni og raðað á listann í krafti þess forgangs sem því getur fylgt.  Mundi þá samviska eða hugsjónir mega sín endilega mikils - þegar kemur að þingstörfunum.

———–

Kannski er öll þessi pæling ótímabær og úrelt vegna þess að almenningur hefur rumskað  - - og nennir nú ekki lengur að láta pólitíkusana mata sig á einhverju bulli - Búsáhaldabyltingin hefur náð til kjósenda  - til alls þorra fólks - sem hefur ákveðið að taka völdin í sínar hendur - og kjósa sína eigin fulltrúa á framboðslistana.     Kannski hefur fólkið ekki áhuga á því lengur að kjósa sama “gamla liðið” í forystu - í öruggu þingsætin - og er nú tilbúið til að kalla óþreytt lið inn á völlinn?

Ekki hef ég fjármagn til að kaupa mér öruggt þingsæti og ekki leggur íslenska ríkið mér liðsinni með aðstoðarmönnum eða öðrum fjármunum.    Tímafaktorinn er okkur pólitískum smælingjum allt annað en hagstæður - og á tveimur vikum höfum ekki möguleika á að smala saman mjög mörgum kjósendum sem ekki þekkja okkur fyrirfram.

Kjósendurnir gera það auðvitað upp við sig hvort þeir kjósa óbreytt ástand - og velja “sama gamla liðið” - og framhald á þeirri stöðu Samfylkingingarinnar í NA-kjördæmi: - að vera langt undir landsfylgi.

Vilji kjósendur hins vegar sjá breytingar og taka þátt í að endurnýja Samfylkinguna þá stilla þeir upp nýju liði.     Þá væri afar jákvætt að fá tækifæri til að leiða framboðið - með öflugri konu í öðru sæti.      Velji kjósendur hins vegar einhvern annan til að leiða endurnýjun Samfylkingarinnar í NA-kjördæmi þá væri engu að síður áhugavert að fá að taka þátt í þeirri endurnýjun - í hvaða sæti sem væri.